Pesten, dat gebeurt toch alleen op het schoolplein? Helaas niet, ook veel volwassenen krijgen er dagelijks mee te maken. Maar liefst 1 op de 8 mensen ervaart pestgedrag en intimidatie op de werkvloer. Negeren, bewust buitensluiten, informatie achterhouden en stiekem of zelfs openlijk treiteren komen in de praktijk vaak voor. De effecten hiervan zijn enorm, dat is bij volwassenen niet anders dan bij kinderen. Een half miljoen volwassenen geeft toe wel eens gepest te zijn op het werk, waarvan 80.000 mensen dit structureel ondervinden. Het verzuim dat hier uit voorkomt kost werkgevers in totaal 900 miljoen euro per jaar.
Gepest van 9 tot 5
In het programma 'Gepest van 9 tot 5' worden een aantal mensen gevolgd die gepest worden door een of meerdere collega's. In de eerste aflevering zien we Corrie, die door haar collega's letterlijk is weggepest, maar hier nog dagelijks mee worstelt. Nassrin, wiens hart al tekeer begint te gaan zodra ze de parkeerplaats van haar werkgever nadert, omdat ze bewust wordt genegeerd en openlijk wordt gepest door een collega. Ook horen we het verhaal van Nicolette van Berkel, de opvallende vrouwelijke vuurtorenwachter van Terschelling, die werd getreiterd, geintimideerd en geforceerd de ziektewet in ging. Dit door pure afgunst van haar collega's. Dit zijn slechts enkele en ook meteen vrij heftige voorbeelden van pestgedrag op de werkvloer. Pesten en intimidatie kan uiteraard ook in mindere mate voorkomen. Niet iedereen is assertief genoeg om te zeggen dat het genoeg is, leidinggevenden hebben hierin een beschermende rol.
Waarom pesten volwassen mensen?
Pesten komt bijna altijd voort uit eigen onzekerheid, dat is wat we als kind vaak hoorden. Niet dat dit de situatie verbeterde of rechtvaardigde, maar je ging er toch vanuit dat zodra je volwassen bent deze onzekerheid verdwijnt en pestgedrag tot het verleden behoort. Jammer genoeg is dat niet altijd het geval. Naast onzekerheid kunnen er ook andere oorzaken zijn, zoals jaloezie, aandacht, zelf gepest zijn, problemen in de thuis situatie of groepsdruk.
Signalering en effecten van pestgedrag
Pesten is van grote invloed op iemands psychosociale gezondheid, maar ook op collega’s en de algehele organisatie kan het uiteindelijk effect hebben.
- Toename in het verzuim.
- Negatieve emoties zoals teruggetrokken of stil zijn, weinig zelfvertrouwen, angst, woede, burn-outklachten, stress, geslotenheid.
- Depressiviteit.
- Mindere betrokkenheid bij het werk en de collega’s.
- Verlies van een waardevolle medewerker.
- Verminderde motivatie bij de medewerker, maar ook bij collega’s door een negatieve werksfeer.
- Ernstige psychische klachten.
Grijp in en voorkom pestgedrag op het werk
Melding maken van pesten door volwassen ligt nog erg in de taboesfeer. Als volwassen persoon toegeven dat je gepest wordt is iets waar velen zich voor schamen en dus wordt er ook niet ingegrepen. Hoe zorgt u ervoor dat pesten binnen uw onderneming herkend en voorkomen wordt?
- Maak vragen over pestgedrag onderdeel van de RI&E. Pesten valt volgens de Arbowet onder ‘psychosociale arbeidsbelasting’.
- Praat erover binnen uw organisatie en creëer vertrouwen door personen direct aan te spreken op vervelend gedrag jegens een collega.
- Wijs een vertrouwenspersoon aan, een bij voorkeur enigszins neutraal persoon.
- Vraag medewerkers ook melding te doen bij de leidinggevende of vertrouwenspersoon wanneer zij pestgedrag bij een collega vermoeden.
- Evalueer regelmatig de werkdruk en werksfeer door middel van observatie.
- Hoe gaan medewerkers om met hiërarchie en prestatiegerichtheid binnen de organisatie?
- Wanneer er overduidelijke of juist subtiele signalen zijn dat er binnen uw organisatie gepest wordt kunt u een (neutrale) arbeidsmediator inschakelen.
- Lees meer over procedures m.b.t. pestgedrag in de TNO wegwijzer pesten.
Pesten en discriminatie
De lijn tussen 'gewoon een grapje', pesten en discriminatie is soms erg dun. Bij discriminatie wordt er onderscheid gemaakt tussen mensen op basis van ‘onrechtmatige’ kenmerken. Dit betekent dat je anders wordt behandeld dan je collega vanwege eigenschappen als geloof, seksuele geaardheid, politieke overtuiging, ras, leeftijd, geslacht, nationaliteit of een handicap. Niet alleen verziekt discriminatie net als pesten de werksfeer, het kan ook nog eens juridische gevolgen hebben. Wees hier als leidinggevende of werkgever erg alert op, grapjes kunnen steeds gewaagder worden en degene aan wie ze gericht zijn vindt het misschien lastig zijn of haar grens aan te geven.
Hoe arbeidsmediation kan helpen
PB Mediation biedt met arbeidsmediation hulp op het gebied van diverse arbeidsgerelateerde zaken. Of dit nu conflicten zijn of pestgedrag. Een mediator inschakelen heeft als voordeel dat deze onpartijdig is. Gesprekken zijn vertrouwelijk en dit maakt de gesprekken met een mediator vaak toegankelijker dan met iemand uit de eigen organisatie.
Wilt u meer weten over het voorkomen of beëindigen van pestgedrag op de werkvloer? Neem dan contact op met PB Mediation.